Herseninfarct of hersenbloeding
Een beroerte of CVA (Cerebro Vasculair Accident) is de verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding.
Bij een herseninfarct is een bloedvat in de hersenen voor langere tijd afgesloten door een bloedstolsel. Het hersenweefsel achter de blokkade krijgt geen zuurstof en voeding. Hierdoor beschadigt dit weefsel of sterft het af. Als de afsluiting van het bloedvat kortdurend is, spreken we van een TIA (Transient Ischemic Attack). Een TIA heeft geen blijvende gevolgen.
Bij een hersenbloeding ontstaat een scheurtje in een bloedvat. Er stroomt dan bloed in of rond de hersenen. Het bloed hoopt zich op en duwt het hersenweefsel weg. Hierdoor raakt het hersenweefsel beschadigd.
Klachten bij een beroerte
Bij een herseninfarct, hersenbloeding of een TIA kunnen de verschijnselen hetzelfde zijn. Bij een TIA duren de verschijnselen meestal niet langer dan een half uur. Bij een herseninfarct of hersenbloeding houden de verschijnselen aan.
Verschijnselen die kunnen wijzen op een beroerte zijn:
- Plotseling een scheeftrekkend gezicht, scheve mond of afhangende mondhoek
- Verlamming van een arm en/of been
- De persoon spreekt wartaal of komt niet meer uit zijn woorden
- Plotseling dubbel zien, wazig zien of blindheid aan het linker- of rechteroog
- Een plotselinge combinatie van hevige draaiduizeligheid, coördinatie- en/of evenwichtsstoornissen
- Plotseling zeer ernstige hoofdpijn zonder oorzaak (alleen bij een hersenbloeding)
Onderneem direct actie en bel 112
Om de schade zoveel mogelijk te beperken, is het belangrijk om direct actie te ondernemen en 112 te bellen. Aan de buitenkant is niet te zien of iemand een herseninfarct of een hersenbloeding heeft. Dit wordt via een CT-scan bepaald. Dit is belangrijk, omdat de behandeling van een infarct anders is dan bij een bloeding. Hoe eerder de behandeling start, hoe groter de kans op herstel. Snel ingrijpen is dus nodig om blijvende schade te voorkomen, zoals spraakstoornissen of verlamming.
Oorzaken en behandeling herseninfarct
De twee belangrijkste oorzaken voor een herseninfarct zijn:
- Vernauwde slagaders door slagaderverkalking
- Stolsel (embolie) door hartritmestoornissen
Slagaderverkalking (atherosclerose) is een proces dat rond uw twintigste begint en langzaam zorgt voor vernauwing van de slagaders. Bij sommige mensen gaat dit langzaam, bij anderen iets sneller. Risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals roken, een hoog cholesterolgehalte, suikerziekte en hoge bloeddruk hebben invloed op dit proces. Trombose kan de vernauwde slagader verder afsluiten.
In het hart kan door een hartafwijking en/of bloedafwijking een stolsel ontstaan. De kans bestaat dat het stolsel wordt meegevoerd naar de grote lichaamsslagader en daarna naar de hersenslagaders. Bij het kleiner worden van deze slagaders zal het stolsel uiteindelijk vast lopen en de bloedtoevoer afsluiten. Zo veroorzaakt het stolsel een herseninfarct. Dit komt vooral voor bij mensen met een hartritmestoornis zoals boezemfibrilleren.
De behandeling van een herseninfarct bestaat uit twee delen. Door binnen 4,5 uur na de eerste uitvalsverschijnselen speciale medicijnen toe te dienen, kunnen de gevolgen van een herseninfarct worden beperkt. Hierna volgt een behandeling om een nieuw herseninfarct en andere hart- en vaatziekten te voorkomen. Afhankelijk van de aangerichte schade komt u in aanmerking voor revalidatie.
Alle patiënten die een herseninfarct hebben gehad, krijgen een behandeling om nieuwe hart- en vaatziekten en herseninfarcten te voorkomen. Deze behandeling is erop gericht om leefregels positief aan te passen. Denk hierbij aan afvallen, gezonde voeding, lichaamsbeweging, stoppen met roken en alcoholgebruik matigen. Hiernaast krijgt u antistollingsmiddelen en eventueel medicatie om bloeddruk en/of cholesterolgehalte te verlagen.
Oorzaak en behandeling hersenbloeding
De oorzaak van een hersenbloeding is bijna altijd een gebarsten aneurysma. Een aneurysma is een zwakke plek in een bloedvat. Deze zwakke plek kan vanzelf ontstaan. Met het ouder worden groeit het aneurysma langzaam uit tot een ballonnetje. Een hoge bloeddruk en slagaderverkalking versnellen dit proces. Als het aneurysma scheurt, ontstaat er een bloeding.
Is uw beroerte veroorzaakt door bloeding? Dan is soms een operatie nodig om verdere bloedingen te voorkomen. Eventueel krijgt u medicatie om uw bloeddruk en/of cholesterolgehalte te verlagen. Afhankelijk van de aangerichte schade komt u in aanmerking voor revalidatie. Ook hier werkt het aanpassen van leefregels positief: afvallen, gezonde voeding, lichaamsbeweging, stoppen met roken en alcoholgebruik matigen.