Cystitis - gezonde, niet-zwangere vrouwen (>12 jaar)

> 18 jaar
nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte)
of nitrofurantoïne
nitrofurantoïne  po 100mg 2dd 5 dagen 
of po 50mg 4dd 5 dagen
fosfomycine
po 3g eenmalig
< 50kg: 2 gram
trimethoprim
po 300mg 1dd 3 dagen

Fosfomycine: 2 uur na de maaltijd, bij voorkeur voor de nacht.
Trimetoprim: voor de nacht.

Bron:
NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Swab richtlijn cystitis:
https://adult.swabid.nl/nl/node/8394

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/

Recidiverende cystitis - gezonde niet-zwangere vrouwen (>12 jaar)

>18 jaar
nitrofurantoïne
po 50-100mg 1dd
trimethoprim
po 100mg 1dd

Zelfbehandeling/uitgesteld recept:
Nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte) po 100mg mg 2dd (of 50mg 4dd) 5 dagen.
Fosfomycine po 3g eenmalig.

Profylaxe (> 3 urineweginfecties binnen één jaar):
1e keus: postcoitumprofylaxe: binnen 2 uur na iedere coitus nitrofurantoïne (50 tot 100 mg) of trimethoprim 100 mg maximaal 1dd. Staak medicatie na 6-12 maanden.
2e keus: continue antibioticaprofylaxe: nitrofurantoïne (50 tot 100 mg) of trimethoprim 100 mg 1dd voor de nacht. Staak medicatie na 6-12 maanden

Zie voor aanvullende profylaxe NHG richtlijn.

Bron:
NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/

Cystitis - risicogroepen: zwangeren

> 18 jaar
nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte)
of nitrofurantoïne
po 100mg 2dd 7 dagen
of  po 50mg 4dd 7 dagen
1e keus niet < 30 dagen voor de bevalling
amoxicilline/clavulaanzuur
po 500/125mg 3dd 5 dagen
2e keus

Na voltooien behandeling urine controleren.

Indien een groep-B-streptokok gekweekt wordt bestaat de indicatie voor antibiotische profylaxe rond de baring, waarvoor consult gynaecoloog.

Bron: NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Swab richtlijn cystitis bij zwangere
https://adult.swabid.nl/nl/node/8408

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl

Cystitis - risicogroepen: overige

> 18 jaar
nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte)of nitrofurantoïne
po 100mg 2dd 7 dagen of po 50mg 4dd 7 dagen
1e keus
fosfomycine
eenmalig 3 gram
2e keus, voor de nacht
trimethoprim
po 300mg 1dd 7 dagen
3e keus, voor de nacht

Risicogroepen:
mannen
diabetes mellitus
verminderde weerstand
afwijkingen aan de nieren of urinewegen

Let op bij mannen geen indicatie voor fosfomycine als tweede keus. Hierbij is dit trimethoprim. Zie tabel NHG richtlijn urineweginfecties voor verder info.

Bron: NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/

Cystitis bij diabetes mellitus

nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte)
of 
nitrofurantoïne
po 100mg 2dd 7 dagen  
of
po 50mg 4dd 7 dagen
Bron: NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Swab richtlijn cystitis bij diabetes mellitus
https://adult.swabid.nl/nl/node/8404

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/

Cystitis bij man < 40 jaar

> 18 jaar
nitrofurantoïne (met gereguleerde afgifte)
of
nitrofurantoïne
po 100mg 2dd 7 dagen  
of
po 50mg 4dd 7 dagen
trimethoprim
po 300 mg 1 dd 7 dagen (voor de nacht)
Bron: NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Swab richtlijn cystitis bij de man <40 jaar
https://adult.swabid.nl/nl/node/8414

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/

Urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie

Niet-zwangere vrouwen en mannen

> 18 jaar
ciprofloxacine
po 500mg 2dd
vrouwen: 7 dagen
mannen: 14 dagen
1e keus (> 16 jaar)
amoxicilline/clavulaanzuur
po 500/125mg 3dd
vrouwen: 10 dagen
mannen: 14 dagen
2e keus
cotrimoxazol
po 960mg 2dd
vrouwen: 10 dagen 
mannen: 14 dagen
3e keus Indien penicillineallergie
  • Zwangeren met tekenen van weefselinvasie
  • Volwassenen met een pyelonefritis bij (vermoeden van of reeds bekende) nierstenen
  • Volwassenen met een urineweginfectie met koorts of andere tekenen van weefselinvasie die niet binnen 48 uur verbetert op antimicrobiële behandeling
  • Patiënten met een vermoedelijke sepsis (hypotensie, tachycardie, tachypneu, koude rillingen)

Bron:
NHG standaard urineweginfecties 2020
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/urineweginfecties

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium:
https://www.kinderformularium.nl/