Balanitis / balanopostitis

> 18 jaar
miconazol cutaan
cutaan 2% 1dd 5 tot 14 dagen

of

cutaan 2% 2dd 5 tot 14 dagen
  • Bij vermoeden candida
  • 1e keus
clotrimazol
cutaan 1% 2dd tot 10 dagen na genezing
  • Bij vermoeden candida
  • 2e keus
fluconazol
po 150mg eenmalig
  • Bij candida
  • Bij ernstige klachten, bij falen van lokale behandeling, als lokale behandeling niet mogelijk is vanwege ernstige fimose
  • Bij verminderde afweer
fusidinezuur
crème 2% 3dd 7 dagen
  • Bij vermoeden van een infectie met aerobe bacteriën
  • Lichte klachten
claritromycine
po 250mg 2dd 7 dagen
  • Bij vermoeden van een infectie met aerobe bacteriën
  • Bij ernstige klachten
  • Bij falen van lokale behandeling
  • Als lokale behandeling niet mogelijk is vanwege ernstige fimose
  • Bij verminderde afweer
amoxicilline/clavulaanzuur
po 500/125mg 3dd 7 dagen
  • Bij vermoeden van een infectie met aerobe bacteriën
  • Bij ernstige klachten
  • Bij falen van lokale behandeling
  • Als lokale behandeling niet mogelijk is vanwege ernstige fimose
  • Bij verminderde afweer
metronidazol
Crème 1% 2dd max. 7-14 dagen (off-label)
  • Bij vermoeden van een infectie met anaerobe bacteriën
  • Lichte klachten
metronidazol
po 500mg 2dd 7 dagen (off-label)
  • Bij vermoeden van een infectie met anaerobe bacteriën
  • Bij ernstige klachten
  • Bij falen van lokale behandeling
  • Als lokale behandeling niet mogelijk is vanwege ernstige fimose
  • Bij verminderde afweer
clindamycine
Vaginaalcrème 2% 1dd 7 dagen
  • Bij vermoeden van een infectie met anaerobe bacteriën
  • Alternatieven
amoxicilline/clavulaanzuur
po 500/125mg 3dd 7 dagen
  • Bij vermoeden van een infectie met anaerobe bacteriën
  • Alternatieven

Met betrekking tot voorlichting en niet-medicamenteuze behandeling zie NHG Behandelrichtlijnen Infectieuze balanitis vanaf 12 jaar.

Behandel de partner alleen mee als deze zelf klachten heeft (zie bijvoorbeeld NHG-Standaard Fluor vaginalis).

Overweeg bij ernstige klachten afname van een banale kweek, zodat beleid aangepast kan worden op de uitslag.

Indien gebruik metronidazol;- Off-label - Interactie coumarinederivaten - Geen alcohol tot 48h na (laatste) inname

Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/files/2020-01/mdr-multidisciplinaire-richtlijn-soa-2018-update-2019-versie-oktober-2019.pdf

NHG Richtlijn infectieuze balanitis vanaf 12 jaar
https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/infectieuze-balanitis-vanaf-12-jaar#volledige-tekst

Swab richtlijn balanitis https://adult.swabid.nl/nl/node/8092
Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Chlamydia trachomatis (incl. LGV)

> 18 jaar
azitromycine
po 1000mg eenmalig
  • cervicale en/of urethrale Ct-infecties 
  • 1e keus
  • Ook bij zwangerschap
doxycycline
po 100mg 2dd 7 dagen
  • cervicale en/of urethrale Ct-infecties
  • 2e keus
  • Niet bij zwangerschap
amoxicilline
po 500mg 3dd 7 dagen
  • cervicale en/of urethrale Ct-infecties bij allergie
  • 2e keus
  • Ook bij zwangerschap
levofloxacine
po 500mg 1dd 7 dagen
  • cervicale en/of urethrale Ct-infecties
  • Indien allergie
ofloxacine
po 400mg 2dd 7 dagen
  • cervicale en/of urethrale Ct-infecties
  • Indien allergie
doxycycline
po 100mg 2dd 7 dagen
  • Indien anale infecties
doxycycline
po 100mg 2dd 21 dagen
  • Indien anale LGV infectie
Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG richtlijn het soa consult
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-het-soa-consult#idp489648

Swab richtlijn chlamydia https://adult.swabid.nl/nl/node/8106
Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl

Epididymo-orchitis

> 18 jaar
doxycycline
po 100mg 2dd 14 dagen
Bij (vermoeden van) een soa
levofloxacine
po 500mg 1dd 14 dagen
Indien doxycycline allergie
ofloxacine
po 400mg 2dd 14 dagen
Indien doxycycline allergie
levofloxacine
+
ceftriaxon
po 500mg 1dd 14 dagen
+
intramusculair 500mg eenmalig
Indien grote kans op (simultane) gonorroe (purulente afscheiding uit de penis, contact met patiënt met bewezen gonorroe)
ofloxacine
+
ceftriaxon
po 400mg 2dd 14 dagen
+
intramusculair 500mg eenmalig
Indien grote kans op (simultane) gonorroe (purulente afscheiding uit de penis, contact met patiënt met bewezen gonorroe) 1e keus (alternatief)

Overweeg bij een contra-indicatie voor chinolonen:
indien epididymitis waarschijnlijk op basis van een urineweginfectie: cotrimoxazol 960mg tablet, 2dd gedurende 14 dagen
indien epididymitis waarschijnlijk op basis van een SOA: doxycycline 100mg tablet, 2dd gedurende 14 dagen

Pas beleid zo nodig aan op geleide van de uitslag van de urinekweek en eventuele SOA-testen

Bij (epididymo-)orchitis als gevolg van de bof: conservatief, eventueel pijnstilling

Indien mogelijkheid SOA: naast een PCR (Chlamydia en gonokokken) ook een kweek op gonokokken inzetten i.v.m. resistentie

Controle: na 3 dagen, indien nodig beleid bijstellen
Verwijzen: bij twijfel over diagnose of als klachten niet verbeteren ondanks adequate behandeling

Bron:
Multidisciplinairen Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG richtlijn infectieuze balanitis
https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/infectieuze-balanitis-vanaf-12-jaar#volledige-tekst  

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Gonorroe - Neisseria gonorrhoeae

> 18 jaar
ceftriaxon
intramusculair 500mg eenmalig
1e keus 
Ook indien bestaande zwangerschap
ceftriaxon+azitromycine
intramusculair 500mg eenmalig + po 1000mg eenmalig
Indien Ct-infectie niet is uitgesloten
ciprofloxacine
intramusculair 500mg eenmalig
2e keus
Indien betalactam allergie
Alleen bij bewezen gevoeligheid voor ciprofloxacine

azitromycine
po 2000mg eenmalig
2e keus
Bij ontbreken resistentiepatroon en absolute contraindicatie ceftriaxon

Contra-indicaties ceftriaxon: allergie voor cefalosporines of lidocaïne en anafylactische reactie op penicilline (kruisovergevoeligheid). Bij allergie voor lidocaïne deze achterwege laten.

Indien contra-indicatie voor ceftriaxon: afname kweek en behandel op geleide van de kweekuitslag.

3e keus: na orale behandeling met azitromycine is een controle door middel van NAAT/PCR (minimaal 4 tot 6 weken na behandeling) of kweek (minimaal 1 tot 2 dagen na beëindigen therapie) geïndiceerd, tenzij de kweekuitslag bekend is en is gebleken dat de bacterie gevoelig is voor azitromycine

Controle: zwangeren; aanhoudend of opnieuw klachten; re-expositie onbehandelde bron; indien niet behandeld met ceftriaxon (tenzij bewezen gevoeligheid voor gegeven middel).

Verwijs bij ophthalmia neonatorum door Neisseria gonorrhoeae infectie door naar ziekenhuis.

Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG standaard Het soa consult
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-het-soa-consult#idp489648

Swab richtlijn gonorroe
https://adult.swabid.nl/nl/node/8129

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Herpes genitalis / proctitis - Herpes simplex

> 18 jaar
valaciclovir
of
aciclovir
of
famciclovir
po 500mg 2dd 5 dagen
of
po 400mg 3dd 5 dagen
of
po 250mg 3dd 5 dagen
Primo-infectie
valaciclovir
of
aciclovir
of
famciclovir
po 1000mg 2dd 10 dagen
of
po 800mg 3dd 10 dagen
of
po 500mg 3dd 10 dage
Primo-infectie immuunincompetente volwassenen;
behandeling tot re-epithelialisatie laesies
valaciclovir
of
aciclovir
of
famciclovir
po 500mg 2dd 5 dagen
of
po 400mg 3dd 5 dagen
of
po 125mg 2dd 5 dagen
Recidief bij immuun(in)competente volwassenen
valaciclovir
of
aciclovir
of
famciclovir
po 500mg 2dd 3 dagen
of
po 800mg 3dd 2 dagen
of
po 1000mg 2dd 1 dagen
Frequente recidieven bij immuuncompetente volwassenen
valaciclovir
of
aciclovir
of
famciclovir
po 500mg 1dd / po 1000mg 1dd
of
po 400mg 2dd
of
po 250mg 2dd
Profylaxe bij recidieven (>6 recidieven per jaar); maximaal 1 jaar
aciclovir
po 200mg 5dd 5 dagen 
of  
po 400mg 3dd 5 dagen
Bestaande zwangerschap*: primaire infectie of recidief; laatste 4 weken voor partus aciclovir

*Verwijsindicatie gynaecoloog indien > 34 weken en primo-infectie

Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG richtlijn het soa consult
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-het-soa-consult#idp489648

Swab richtlijn herpes genitalis
https://adult.swabid.nl/nl/node/8141

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Mycoplasma genitalium

> 18 jaar
azitromycine
po 500mg dag 1, 250mg 1dd dag 2-5
1e keus
moxifloxacine
po 400mg 1dd 7-10 dagen
2e keus

Vaste partners van mannen met (persisterende) niet-gonorroïsche uretritis bij wie mycoplasma genitalium gevonden is, kunnen tegelijk meebehandeld worden zonder te testen.

Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Proctitis (man, SOA)

> 18 jaar
doxycycline
po 100mg 2dd 7 dagen
azitromycine
po 1000mg eenmalig
Indien allergie doxcycycline
doxycycline
+
ceftriaxon
ceftriaxonpo 100mg 2dd 7 dagen 
+
intramusculair 500mg eenmalig
Bij een grote kans op simultane gonokokkeninfectie (vooruitlopend op de uitslag van aanvullend onderzoek) tevens ceftriaxon  
Indien allergie doxcycycline vervangen door azitromycine
doxycycline
po 100mg 2dd 21 dagen
Indien (verdenking op) LGV

Opmerkingen:

  • Na behandeling met azitromycine moet wel een test of cure worden gedaan.
  • Houd bij mannen rekening met LGV.
  • Indien testuitslagen langer dan een week duren, geef voldoende doxycycline mee.
  • Indien allergie en/of contraindicatie ceftriaxon zie beleid gonorroe.

Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG standaard het soa consult
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-het-soa-consult#idp489648

Swab richtlijn proctitis (man, soa)
https://adult.swabid.nl/nl/node/8164 |

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Schaamluis

> 18 jaar
permetrine
topical 5% dd
Volg bijsluiter
Herhaal na 1 week
malathion
topical 0.5% dd
Volg bijsluiter  
Herhaal na 1 week
Bron:Swab richtlijn schaamluis
https://adult.swabid.nl/nl/node/8172

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl

Trichomonas vaginitis

Partnerwaarschuwing/behandeling is geindiceerd.

> 18 jaar
metronidazol
po 2000mg eenmalig
metronidazol
po 2000mg eenmalig
Bij lactatie:
eenmalige dosis metronidazol na de laatste voeding van de dag
clindamycine
topical 2% 1dd 7 dagen
Bestaande zwangerschap
1e trimester
clindamycine
po 300mg 2dd 7 dagen
Bestaande zwangerschap
1e trimester
Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

Swab richtlijn trichomonas vaginitis
https://adult.swabid.nl/en/node/8195

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.

Syfilis (lues)

> 18 jaar
benzathinebenzylpenicilline
intramusculair 2.4milj. IU eenmalig
Primaire of secundaire syfilis
doxycycline
po 100mg 2dd 2 weken
Primaire of secundaire syfilis 
Indien betalactam allergie

Verwijs:

  • Patiënten die syfilis langer dan een jaar geleden hebben opgelopen
  • Zwangeren
  • Patiënten met een hiv co-infectie

Bron:
Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen, herziening 2018
https://www.soaaids.nl/sites/default/files/multidisciplinair-richtlijn-soa-2018-update-2019.pdf

NHG standaard het soa consult
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-het-soa-consult#Verwijzing

Voor behandelkeuzes voor kinderen wordt verwezen naar het kinderformularium: https://www.kinderformularium.nl/.